Als Molukker opgroeien in Nederland: ‘Door sommige muziek krijg ik heimwee naar de Molukken’
Leerlingen van het Lingecollege spraken met Debby de Lima (64), een Molukse vrouw van wie de ouders en grootouders in het jaar 1951 in Nederland aankwamen. Debby vertelde hoe het is om als Molukker in Nederland op te groeien en over haar Molukse identiteit. We vinden het bijzonder om te zien hoe Molukkers vasthouden aan hun eigen cultuur. Bijvoorbeeld door de eigen taal nog te spreken en eigen muziek te luisteren. Onze conclusie: vergeet nooit je afkomst.
KNIL
Maar voordat we dieper ingaan op dit onderwerp, is het belangrijk om de geschiedenis van de Molukkers in Nederland te begrijpen. Ze zijn vooral afstammelingen van Molukse KNIL-militairen die in 1951 naar Nederland werden gebracht. Zij kwamen op dienstbevel naar Nederland, omdat ze na de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog niet meer veilig waren in hun eigen land. Ze hadden voor Nederland gevochten en werden daarom door de Indonesiërs als landverraders gezien. Maar de Molukkers wilden zelf ook niet bij Indonesië horen, maar een eigen republiek opbouwen (RMS). Hoewel Nederland hen beloofde te helpen en hen als tijdelijke gasten verwelkomde, werden ze uiteindelijk ontslagen uit het leger en jarenlang geïsoleerd in opvangkampen gehuisvest. Ondanks geleidelijke aanpassing aan de Nederlandse samenleving hebben Molukkers in Nederland hun eigen cultuur en identiteit behouden.
Moluks kompas
Identiteit is het geheel van overtuigingen, waarden, geloof, gewoontes en gedrag. Wanneer je deze kwijtraakt, raak je een gedeelte van jezelf kwijt. Dan word je als het ware als een scheepje dat op het water vaart zonder kompas. Voor Debby de Lima roept het luisteren naar bepaalde muziek emoties op. “Ik ben weliswaar in Nederland geboren als tweede generatie Molukker in Nederland, maar ik voel dus de heimwee van mijn ouders en mij opa en oma naar hun geboorteland”, aldus Debby. Het delen van een gemeenschappelijke cultuur verbindt mensen vergelijkbaar met een haven waar schepen samenkomen. En zonder duidelijke koers kun je makkelijk verdwalen en van die haven afdrijven.
“Wat ik voel wanneer ik naar Molukse muziek luister? Heimwee naar de Molukken. Het geboorteland van mijn ouders.”
Rust en geborgenheid
Molukkers voelen zich nog altijd verbonden met hun Molukse identiteit én met elkaar. Dit is prettig, want je begrijpt elkaar goed. Zeker als je samen opgroeit in een land waar Molukkers niet wilden zijn. Anno 2024 delen Molukkers nog steeds gewoontes en komen ze samen bij feesten en evenementen. In goede tijden en juist in slechte tijden. Onderdeel zijn van een gemeenschap geeft rust en een gevoel van geborgenheid.
Zijn wie je van binnen bent
Bovendien maakt je afkomst je uniek en versterkt het een gevoel van trots. Debby de Lima waardeert haar dubbele culturele achtergrond en voelt zich soms 'Hollandser dan een gewone Nederlander' en soms juist 'lekker Moluks'. Aanpassen aan de gebruiken van een nieuwe omgeving is belangrijk, maar het behoud van eigenheid voorkomt eenheidsworst en stimuleert creativiteit en diversiteit. Dus als alle scheepjes om je heen blauw zijn, mag jouw scheepje rood zijn en daar mag je ook trots op zijn.
Conclusie
Er zullen altijd mensen zijn die vinden dat mensen zich moet aanpassen. In zekere zin is het goed om je aan te passen aan de gebruiken van het gebied waar je je bevindt. Aan de andere kant: wat zou het toch een saaie bedoeling zijn als iedereen hetzelfde zou zijn en doen. Dan mis je creativiteit en wordt alles heel beperkt. In conclusie, het is belangrijk dat Molukkers zich vasthouden aan hun eigen cultuur zodat ze hun identiteit nooit verliezen. Het zorgt ook voor een gevoel van verbondenheid en het maakt ze op een zekere zin uniek. Dus laten we maar onze eigen koers varen en trouw blijven aan wie we echt zijn. We mogen trots zijn op wie we zijn en waar we vandaan komen. Moluks en niet-Moluks.
