Eerbetoon aan de eerste generatie Molukkers in Breda
© Alle foto’s Manoah Salampessy
Dit soort reportages kunnen we alleen mogelijk maken met jouw financiële hulp. Benieuwd naar meer foto’s? Neem ook eens een kijkje in onze beeldbank. Bekijk foto’s of schaf foto’s aan voor eigen gebruik.
Op 14 september 2024 vond er in Breda een indrukwekkend eerbetoon plaats voor de eerste generatie Molukse KNIL-militairen en hun gezinnen. Aanleiding was de ondertekening van de juridische overeenkomst om de Gemeente Breda de grafrechten te laten overnemen. Fotograaf Manoah Salampessy deed voor ons verslag vanuit Breda.
Eerbetoon
De gemeente Breda onthulde in 2019 al het gedenkteken Ale Rasa Beta Rasa ter ere van de Molukkers die in 1951 op dienstbevel naar Nederland kwamen, nadat hun dienst in het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) abrupt was beëindigd. Veel van deze families vestigden zich later in de wijk Driesprong in Breda. De gemeente had afgelopen zomer al besloten om per 1 januari 2024 én met terugwerkende kracht de grafrechten over te nemen voor de graven van de eerste generatie Molukkers. Deze beschermde status werd zaterdag 14 september officieel beklonken.
Ceremonie
In de buurt van buurthuis Toma en Geredja Immanoe-el vond het officiële programma plaats. Bij het monument Ale Rasa Beta Rasa werden bloemen en kransen gelegd. Burgemeester Paul Depla benadrukte in zijn toespraak de diepgewortelde pijn die deze gemeenschap heeft ervaren, vooral door de erbarmelijke omstandigheden waaronder zij na aankomst leefden. Het gedenkteken, voorzien van het KNIL-embleem en een QR-code, biedt een blijvende herinnering aan hun bijdrage en opofferingen. De grafrechten en het onderhoud van de graven van de Molukse militairen en hun echtgenotes zijn daarnaast kwijtgescholden.
Landelijke ontwikkeling, geen landelijke regeling
Het eerbetoon in Breda is onderdeel van een bredere en landelijke ontwikkeling. Sinds 2021 zijn er in verschillende Nederlandse gemeenten soortgelijke initiatieven gestart om de geschiedenis van de Molukkers te eren. Met name de grafstatus wordt in veel gemeenten overgenomen. In sommige gemeenten worden educatieve activiteiten ingezet en wordt er gewerkt aan een monument. In sommige gemeenten is een dergelijk monument jaren geleden al gerealiseerd, zoals bijvoorbeeld in Breda.
Uit een peiling van MOZA uit 2023 bleek dat 97% van de ondervraagden een landelijke regeling voor de grafstatus wel ziet zitten. 655 mensen vulden de enquete in. Tot op heden is er echter nog steeds geen landelijke regeling getroffen voor een grootschalige erkenning of compensatie. De kosten voor de beschermde grafstatus worden momenteel ook betaald uit de gemeentelijke middelen en niet door Rijksoverheid.
