Deze fotoserie wordt je aangeboden door MOZA
© Alle foto’s Kaja Sariwating /MOZA

Dit soort fotoreportages kunnen we alleen mogelijk maken met jouw financiële hulp. In 2023 vragen we jonge fotografen op de Molukken een aantal keer om uniek fotomateriaal aan te leveren. Materiaal uit eerste hand én zonder filters.

En het is nog steeds niet duidelijk hoe groot de effecten zijn op natuur en mens en hoe het afvalprobleem kan worden opgelost.

Mensen hebben van plastic maar heel even profijt. Maar datzelfde plastic gaat honderden jaren mee. Boodschappentasjes gebruiken we misschien een paar minuten. Verpakkingen van snoep zijn een paar seconden na het opeten van een Twix of bamisoep al nutteloos.

We hebben allemaal wel eens foto’s gezien van zeeschildpadden die verstrikt zijn geraakt in plastic. De tonnen in kilo’s aan plastic zijn schadelijk voor natuur en mens. Maar de problemen worden ook steeds omvangrijker.

Kust grotendeels bedekt met strandafval

Uit recent onderzoek blijkt dat de visserij en maritieme industrie in gevaar komt door strandafval op verschillende plekken in de Molukken en Papoea. Op basis van de Clean Coast Index, een wetenschappelijke standaard om zwerfafval aan kustgebieden te beoordelen, scoren die gebieden heel slecht. En de afgelopen 20 jaar komt dat vooral door plastic. Voor Ambon geldt zelfs dat het grootste deel van de kust op bijvoorbeeld bedekt is met strandafval. De hoeveelheid strandafval wordt zelfs uitgedrukt in ton. Dat is gigantisch. Daarom hebben we deze keer foto’s gemaakt van de situatie op Ambon.

Tasjes, verpakkingen, rietjes

Regelmatig wordt gezegd dat strandafval aanspoelt via de zee of juist via de rivieren als gevolg van een gebrekkige afvalverwerking. Maar onderzoek liegt niet: tasjes, verpakkingen, rietjes. Of het nou aanspoelt of zelf op het strand wordt gegooid. De boosdoener is en blijft de mens.

Op publieke plaatsten staat af en toe een verdwaalde prullenbak. Het is ook de vraag waar dít afval terecht komt. Lokale wetenschappers zijn kritisch, omdat Ambon geen serieuze afvalverwerking heeft. Ambon is te klein om zelf de afvalverwerking te organiseren. Lege blikken van sigaretten, oude kleren en flessen liggen overal. In voortuinen, in de straten en bossen. Veel komt uiteindelijk terecht op een strand. De geur van verbrand afval is daarom overal te ruiken, zowel in de stad als in de dorpen. Een noodoplossing om zelf afval te verwerken.

Gelukkig zijn er ook initiatieven vanuit Europa en juist op de Molukken zelf om strandafval te verminderen en de zeeën te zuiveren van afval, zoals Moluccan Coastal Care, Green Moluccas of lokale projecten om in dorpen plastic te versnipperen en te recyclen. Daarnaast wordt er op scholen voorlichting gegeven over de gevolgen van strandafval, zodat de volgende generatie (de omvang van) het probleem inziet.

Op de Molukken vind je op iedere hoek wel een pondok met allerlei snoepjes en oploskoffie: met dus veel plastic. Oók van Nederlandse merken zoals FrieslandCampina. De beste manier om op een eiland zonder degelijke afvalverwerking met bijkomstig afval om te gaan is misschien nog wel door minder plastic te gaan gebruiken. Door mensen te stimuleren meer naar de lokale markten te gaan en te leven van de voor ons zo bekende natuur. Daardoor verkopen de vele dochterondernemingen van Unilever en FrieslandCampina op de Molukken minder ijsjes, drankjes en vooral nutteloze verpakkingen.